Regeneration and plant community change of the iris-forbs subtaiga larch forest affected by clear cutting and fires in Eastern Khuvsgul of Mongolia
DOI:
https://doi.org/10.5564/mjb.v5i31.3271Keywords:
subtaiga forest, larch, birch, similarity index, regenerationAbstract
This paper presents the research results on the main characteristics of mensuration, regeneration, and plant cover change 36 years after clear-cutting and 3 times repeated fires in the subtaiga larch forest of Eastern Khuvsgul are included. Iris-forbs subtaiga larch forests were replaced by sedge-forbs meadow community with few larch-birch trees after the clear-cutting and fire. Natural regeneration of larch forest is insufficient. After clear-cutting and repeated fires, similarity indexes compared with control forest in the successional years ranged from 52-65 percent for species composition and 22.5-39.11 for coenotic percentage, showing the succession and regeneration of Iris-forbs subtaiga larch forests tend to delay.
Нэлэнхүй огтолсоны дараа давтан түймэрт өртсөн Зүүн Хөвсгөлийн цахилдаг-алаг өвст тайгархаг шинэсэн ойн сэргэн ургалт, ургамал бүлгэмдлийн өөрчлөлт
Хураангуй. Энэхүү өгүүлэлд мод огтлоод 36 жил болсон, 3 удаагийн давтан түймэрт өртсөн Зүүн Хөвсгөлийн тайгархаг шинэсэн ойн таксацийн үндсэн үзүүлэлт, ойн сэргэн ургалт, ургамал бүрхэвчийн хөдлөлзүйн судалгааны үр дүнг оруулав. Цахилдаг-алаг өвст тайгархаг шинэсэн ой нь мод огтлолт, түймрийн дараа цөөн тооны хус, шинэс бүхий улалж-алаг өвст нугын бүлгэмдлээр солигдож, шинэс модны байгалийн сэргэн ургалт хангалтгүй явагдаж байна. Эх ойтой харьцуулсан төсөөтэй байдлын коэффициент нь огтлолт, давтан түймрийн дараах сукцессийн жилүүдэд зүйлийн бүрэлдэхүүний хувьд 52-65 хувь байхад ценозийн оролцоогоор 22.5-39.11 хувийн хооронд хэлбэлзэж байгаа нь цахилдаг-алаг өвст тайгархаг шинэсэн ойн ургамал бүлгэмдлийн сукцесс, сэргэн ургалтын явц удааширч буйг харуулж байна.
Түлхүүр үгс: тайгархаг ой, шинэс, хус, төсөөтэй байдлын коэффициент, ойн сэргэн
28
References
Андреева Е.Н., Баккал И.Ю., Горшков В.В., Лянгузова И.В., Мазная Е.А., Нешатаев В.Ю., Нешатаева В.Ю., Ставрова Н.И., Ярмишко В.Т., Ярмишко М.А. 2002. Методы изучения лесных сообществ.-СПб.: НИИХимии СПбГУ. М54 Санкт-петербург -240 с.
Буторина Т.Н. 1967. Эколого-ценотический анализ кустарниково-травяного яруса лесных ассоциаций, Типы лесов Сибири. М., “Наука”.х. 3-95.
Васильевич В.И. 1969. Статистические методы в геоботанике. Л., “ Наука“.232с.
Гомбосүрэн Н. 1992. Водорегулирующая и почвозащитная роль подтаежных лиственничников Восточного Хэнтэя в Монголии. Улаанбаатар, Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата Сельскохозяйственных наук, 22х.
Грубов В.И. 1982. Определитель сосудистых растений Монголии (с атласом).-Л.: Наука.-442с.
Доржсүрэн Ч. 1977. Шинэсэн ойг хавтгайруулан огтлоход гарах ургамлан бүлгэмдлийн өөрчлөлт. Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл №3, 77-82.
Доржсүрэн Ч. 1992. Судалгааны байнгын сорьц талбайн ургамлын нөмрөгийн материал боловсруулах программ, Ой ан судлалын хүрээлэн, Ой модны эрдэм шинжилгээ үйлдвэрлэлийн институтын эрдэм шинжилгээний бүтээл. № 1, УБ.,. х.16-29.
Доржсүрэн Ч. 2009. Антропогенные сукцесии в лиственничных лесах Монголии. М.:Тип.Россельхозакадеми.-209.;
Доржсүрэн Ч., Ч.Дугаржав, Г.Цэдэндаш, Ж.Түшигмаа, М.Тунгалаг. 2020. Монгол орны ойн мужлал, хэвшинж. Улаанбаатар хот. 88х.
Доржсүрэн Ч., Ч.Дугаржав, З.Цогт, Г.Цэдэндаш, Ц.Чулуунбаатар. 2012. Монгол орны ойн таксацийн лавлах. Бемби сан, 263х.
Дугаржав Ч. 1985. Хангайн нурууны шинэсэн ойн байгалийн нөхөн ургалт, 5-р боть, 1-106.
Зоёо Д., Ч.Доржсүрэн, Д.Эрдэнэхүлэг. 2000. Хантайн нурууны тайгын алирс-ногоон хөвдөт шинэсэн ой ба мод огтолсон талбайн сэргэн ургалтын үйл явцын тухай, Ой хамгаалал, нөхөн сэргээлт 1/148 2000 эрдэм шинжилгээ-онол практикийн бага хурлын илтгэлийн эмхэтгэл 2000.04.08, УБ, 64-70.
Зоёо Д. 2000. Шинэс, нарсан ойн сөөг, өвслөг ургамлан бүрхэвч мод огтлолт, түймрийн нөлөөнд өөрчлөгдөх нь (Хантай, Сэлэнгийн ой-ургамалжлын тойргийн жишээгээр) 03.00.05-Ботаник Биологийн ухааны дэд докторын зэрэг горилсон бүтээл УБ, 113х.
Зоёо. Д. 2016. Монгол орны Хантайн нурууны шинэс, нарсан ойн өөрчлөгдөл. ТСО принтинг, УБ, 112х.
Зоёо. Д. Түймрийн дараах ойн өвслөг ургамлын өөрчлөгдөл, сэргэн ургалтын холбоо. Ойн түймэр, шатсан ойг нөхөн сэргээхүй, 46-50.
Монгол орны ой хөвч. 2018. Улаанбаатар, 252х.
Побединский А. В. Изучение лесовосстановительных процессов. – Красноярск,1962. – 63 с.
Сукачев В. Н., Зонн С. В. 1961. Методические указания к изучению типов леса.- М.: Изд-во АН СССР. – 144 с.
Цэдэндаш Г., Д.Зоёо. 2000. Хөвсгөлийн бүс нутгийн зүүн хэсгийн ой-ургамалжлын үндсэн шинж. Ой хамгаалал, нөхөн сэргээлт 1/148 2000 эрдэм шинжилгээ-онол практикийн бага хурлын илтгэлийн эмхэтгэл 2000.04.08, УБ, 115-125.
Ярмишко В.Т. Ч.Доржсурэн, Д.Зоёо, А.Ф.Потокин, Н.Н.Слемнев, З.Цогт, М.А.Ярмишко, Ц.Хонгор. (2007). Лесовосстановительные сукцессии в подтаежных лиственничных лесах Хр.Хантай в Монголии. Ботаникийн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний бүтээл №17, 97-109.
Park, YD; Lee DK, Stanturf JA, Woo SY, Zoyo D. (2009). Ecological indicators of forest degradation after forest fire and clear-cutting in the Siberian larch (Larix sibirica) stand of Mongolia. Journal of Korean Forest Society, 98(5), 609-617.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Munkhuu Undraa, Damdinjav Zoyo, Chimednyam Dorjsuren, Nergui Dolgor, Batbaatar Altansukh, Ulziisaikhan Baljinnyam
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The authors grant the Mongolian Journal of Botany a license to publish the article and identify itself as the original publisher.
Articles in the Mongolian Journal of Botany are Open Access articles published under a Creative Commons Attribution 4.0 International License CC BY.
This license permits use, distribution and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.
